Muzea
Zdjęcia pozyskane od Muzeum Zabawek w Krynicy-Zdroju
MUZEUM ZABAWEK W KRYNICY-ZDROJU
Muzeum Zabawek w Krynicy-Zdroju zostało oficjalnie otwarte latem 2010 r. w lipcu. Stanowi ono jedną z filii Muzeum Zabawek w Kudowie-Zdroju, która swoją działalność zainicjowała już w 2002 r. Istnieje dzięki chęci podtrzymywania rodzinnej tradycji pielęgnowania dziedzictwa kulturowego tradycyjnych zabawek. Zasób muzeum szacuje się na ponad 3 tysiące eksponatów pochodzących z różnych epok i stron świata. Można tam spotkać zabawki z filmów, optyczne, blaszane, teatrzyki domowe, wystawy LEGO, a także klasę szkolną z ponad 50 letnim stażem. Muzeum przystosowane jest nie tylko dla odwiedzających je dzieci, ale także dla ich rodziców. Główną ideą istnienia Muzeum Zabawek jest pokazanie w ciekawy sposób ich historii i zmian jakie im towarzyszyły na przestrzeni lat. Eksponaty z Muzeum Zabawek w Krynicy-Zdroju są także elementem wystaw w rożnych rejonach Polski i zagranicy.
MIASTECZKO GALICYJSKIE
To zespół architektoniczno-urbanistyczny, w którego skład wchodzą kopie budowli, których nie możemy już nigdzie spotkać, ponieważ nie istnieją lub ich stan techniczny nie jest możliwy do przeniesienia, a dzięki ówczesnym technologiom można je wierni odtworzyć. Stanowi część niezwykle znanego i imponującego Sądeckiego Parku Etnograficznego oddanego do zwiedzania w 2011 r. Obiekty stanowią ciąg budowli, które funkcjonują jako miejsca handlowe, usługowe, bądź też gastronomiczne. Odnoszą się one do miasteczek z okresu autonomii galicyjskiej, jednak spełniają wszelkie wymogi zarówno techniczne jak i sanitarne. Miasteczko w Galicji jest twórczą alternatywą tradycyjnego muzeum, ponieważ pozwala odwiedzającemu na przeżycie emocji przez bezpośredni kontakt z historią, a poprzez to lepsze jej zapamiętanie i zrozumienie. Miejsce to jest chętne eksploatowane na realizację imprez plenerowych, jarmarków regionalnych, bądź też imprez tematycznych.
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
GALERIA MARII RITTER I STARE WNĘTRZA MIESZCZAŃSKIE W NOWYM SĄCZU
Eskpozycje o nietuzinkowym charakterze, które możemy zobaczyć w zabytkowej sądeckiej kamienicy Ritterów mieszczącej się na skrzyżowaniu Rynku i ul. Jagiellońskiej. W muzeum znajduje się wystawa obrazów i materiałów warsztatowych Marii Ritterówny, która uznawana jest za wybitną sądecką malarkę. Salon „zielony” ukazuje biedermeierowskie wnętrze z XIX wieku, w którym znajdują się jedynie portrety wykonane przez Marię Ritter, natomiast w „białym” saloniku znajdziemy grającą pozytywkę, która przenosi odwiedzających w cudowną podróż w czasie, także dzięki „lekkiemu” stylowi umeblowania. Ostatnim pomieszczeniem jest sypialna urządzona w wiedeńskim stylu Ludwika Filipa, gdzie znajdują się portrety dziadków Marii – Feliksa i Józefy Ritter. W muzeum znaczną część stanowią pamiątki rodzinne i eksponaty pozyskane z okolicznych nowosądeckich domów.
MUZEUM LACHÓW SĄDECKICH IM. ZOFII I STANISŁAWA CHRZĄSTOWSKICH
Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich uznaje się za filię Sądeckiego Parku Etnograficznego. Przyjmuje się, iż jest to największa regionalna placówka znajdująca się na terenie Sądecczyzny, która powstała z prywatnej kolekcji. Swoje istnienie zawdzięcza regionalistom i animatorom kultury pochodzących z Podegrodzia, którzy udostępnili swoją prywatną kolekcję na poczet Muzeum. Wystawa obejmuje promocję regionu lachowskiego z uwzględnieniem rolnictwa i rzemiosła (kowalstwo, tkactwo, garncarstwo), ale również współczesnej sztuki ludowej. Napotkamy tam tradycyjne stroje podegrodzkie pochodzące z XIX i XX w, które zachwycają perfekcyjnymi zdobieniami na gorsetach, kaftanach czy gurmanach. Uwagę przykuwają archiwalne zdjęcia wykonane przez Wojciecha Migacza w Gostwicy.
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
MUZEUM NIKIFORA
Znajduje się w malowniczym budynku „Romanówka” znajdującego się w centrum Krynicy-Zdroju przy Bulwarach Dietla na Deptaku. Dorobek artysty szacowany jest na kilkadziesiąt tysięcy dzieł, jednak większą cześć Nikifor sprzedał za bezcen w czasach, gdy bieda była bardzo powszechnym zjawiskiem. Kuracjusze przebywający w Sanatorium krynickim bardzo chętnie kupowali akwarelowe prace malarza, co w niewielkim stopniu poprawiło jego sytuację finansową. Muzeum Nikifora ma w swoim zbiorze 77 oryginalnych prac tego artysty, które przedstawiają zachwycające pejzaże Beskidów wraz z cerkwiami oraz stacjami kolejowymi, sceny wojskowe, czy też urzędy. W Muzeum znajduje się również warsztat Nikifora do którego zaliczamy drewniane skrzynki przechowujące pędzle, papiery, listy proszalne oraz oryginalne pieczątki tego artysty służące mu niegdyś do sygnowania swoich prac. Zdjęcia samego artysty, publikacje z kraju i zagranicy, plakaty i katalogi również są częścią tej wystawy.
MUZEUM REGIONALNE TOWARZYSTWA MIŁOŚNIKÓW PIWNICZNEJ
Muzeum założone w 1978 r. znajduje się w centrum uzdrowiska Piwniczna-Zdrój, gdzie mieści się też Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, przy Rynku 11. Celem jego działalności jest zachowanie i upowszechnienie kultury Górali Nadpopradzkich oraz historii miasta lokowanego na prawie magdeburskim w 1348 r. przez króla Kazimierza Wielkiego. Wśród eksponatów znajdujące się w zbiorach muzeum można obejrzeć sprzęt codziennego użytku, stroje, materiały historyczne, zbiór obrazów piwniczańskich artystów oraz znanych malarzy. Są tam także pamiątki z Powstania Styczniowego oraz I i II wojny światowej, stare fotografie i archiwalia. Obejrzeć można także zgromadzoną przez prof. Zygmunta Bielczyka najcenniejszą w Polsce kolekcję dawnego sprzętu narciarskiego, z najstarszą nartą pochodzącą z połowy XVIII w. Dorobek miasta Piwniczna gromadzony był przez lata, dlatego też wliczają się do niego liczne rzeźby, publikacje oraz dokumenty obrazujące inicjowane przez mieszkańców działania społeczne i kulturalne. Tuż obok Muzeum, znajduje się stworzona w 2018 r. nowoczesna ekspozycja, w której skład wchodzą instrumenty muzyczne dostępne dla odwiedzających Piwniczną, którzy mają możliwość ich realnego dotyku, czy też gry na nich.
Zdjęcia z www.tmp-piwniczna.pl za zgodą Towarzystwa Miłośników Piwnicznej
Zdjęcia z www.bartnik.pl za zgodą Muzeum Pszczelarstwa im. Bogdana Szymusika i Skansen Pszczelaski w Stróżach w Gospodarstwie Pasiecznym „Sądecki Bartnik”
MUZEUM PSZCZELARSTWA „SĄDECKI BARTNIK”
Muzeum powstało w 2000 r. dzięki właścicielom firmy pszczelarskiej „Sądecki Bartnik” Anny i Janusza Ksztelewiczów. Jego celem jest promowanie i upowszechnianie wiedzy o pszczelarstwie w atrakcyjny dla zwiedzających sposób. Imponująca kolekcja uli Bogdana Szymusika jest podstawą muzealnej kolekcji. Można tam spotkać ule wpisane do rejestru zabytków, ule figuralne np. „Św. Ambroży” czy „Diabeł” jak również dwa ule afrykańskie. W chatach znajdują się imponujące akcesoria pszczelarskie: miodarki, leziwa czy klateczki do hodowli matek pszczelich. W muzeum znajduje się także Karpacka Barć Milenijna, jest to kilkunastometrowy pień bartny, który uznaje się za najwyższy w Polsce i który jest jednocześnie wpisany do „Księgi Rekordów i Osobliwości”. Park Zarembów do którego należą liczne pomniki przyrody stanowi niezwykłe i malownicze otoczenie dla muzeum.
MUZEUM REGIONALNE „PAŃSTWA MUSZYŃSKIEGO”
Muzeum ukazuje historię „Państwa Muszyńskiego” w formie pamiątek po urzędujących niegdyś starostach, mieszkańcach miasta Muszyna a także innych grup etnicznych, które zamieszkiwały ten teren. Muzeum zlokalizowane jest w budynku, który jest rekonstrukcją XVIII Zajazdu, poza muzeum znajduje się tam także Centrum Informacji Turystycznej w Muszynie oraz sala konferencyjna przeznaczona na konferencje, koncerty czy okresowe wystawy. Bogate zbiory historyczne w postaci skrzyń mieszczańskich, militariów, judaik jak również dzieł sztuki nieprofesjonalnej. Jednym z głownych eksponatów jest reprodukcja zabudowy drewnianej w Rynku Jana Matejki, która została stworzona podczas pobytu tegoż artysty w Muszynie. Zobaczyć tam można fotografie ukazujące oryginalne stroje regionalne, latarnię stróża nocnego, którego zadaniem było wygrywanie godzin na rogu oraz XVI wieczny warsztat tkacki.
Zdjęcia z www.mgok.muszyna.pl za zgodą Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Muszynie
Zdjęcia z www.muzeum.stary.sacz.pl za zgodą Muzeum Regionalnego w Starym Sączu
MUZEUM REGIONALNYM W STARYM SĄCZU
Inicjatorem mającym wpływ na powstanie Muzeum Regionalnego w Starym Sączu był Józef Paszkiewicz, który był jednym założycieli Towarzystwa Miłośników Starego Sącza. Przekazał on muzeum liczne pamiątki, które gromadził przez całe życie. Warto zaznaczyć iż do kompleksu Muzeum Regionalnego należy także Muzeum Księdza Józefa Tischnera, który jest również posiadaczem dokumentów przestawiających przeszłość miasta Stary Sącz. Ekspozycja dotycząca księdza Józefa Tischnera została po raz pierwszy udostępniona zwiedzającym w 2004 r. , natomiast już od 1999 r. odwiedzający mają możliwość podziwiania pamiątek związanych z Janem Pawłem II. Muzeum Regionalne w Starym Sączu posiada też szczególną historię, bowiem w 1795 roku miał miejsce pożar, w którym został spalony rynek a jako jedyny został uratowany obecny budynek muzeum. Budynek ten zachwyca swym wyglądem również z zewnątrz dzięki wspaniale zachowanej oryginalnie zachowanej architekturze.
MUZEUM MŁYNARSTWA, TECHNIKI I RZEMIOSŁA WIEJSKIEGO
Muzeum powstało w 2016 r. za sprawą Michała Winiarskiego, który odtworzył zabytkową osadę w zagrodzie swoich dziadków. Młyn wodny który znajdował się na tym terenie przed II wojną światową służył okolicznym mieszkańcom, a w trakcie trwania wojny był schronieniem dla partyzantów. Józef Winiarski, który był młynarzem w trakcie wojny był zastępcą instruktora radiotelegrafisty i szkolił drużyny łączności. W międzyczasie produkował również mąkę dla partyzantów. W 1960 r. zmechanizował młyn i tartak. W 2010 r. zagroda została objęta ochroną konserwatorską ze względu na zachowane wartości etnograficzne. W zbiorach znajdują się przedmioty i urządzenia nawiązujące to techniki młynarstwa, meble, sprzęty, czy też liczne przedmioty rzemieślnicze. Organizowane są pokazy z wykorzystaniem tradycyjnych urzadzeń młynarskich.
Zdjęcia z www.facebook.com/mlynroztoka.pl za zgodą Michała Winiarskiego
Muzeum Młynarstwa, Techniki i Rzemiosła Wiejskiego im Józefa Winiarskiego (Osada Młyńska)
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
SĄDECKI PARK ETNOGRAFICZNY
Sądecki Park Etnograficzny cieszy się ogromną popularnością wśród zarówno turystów jak i mieszkańców nowosądecczyzny. W tym skansenie architektury ludowej otwartym w 1975 roku znajdują się historyczne pamiątki grup etnicznych i etnograficznych takich jak Lachy, Pogórzanie, Górale, Łemkowie, Niemcy i Cyganie Karpaccy. Skansen leży na terenie 20 hektarów i przedstawia życie codzienne ludności oraz ówczesny styl budownictwa. W środkowym punkcie zabudowy wiejskiej znajduje się dwór i park szlachecki oraz aleja dojazdowa. Obiekty znajdujące się parku w znacznej ilości są oryginalne, rozebrane w macierzystej wsi, przetransportowane, poddane procesowi konserwacji, a następnie na nowo zmontowane tworząc zespoły zagrodowe. Park Etnograficzny ukazuje kulturę ludową regionu sądeckiego z uwzględnieniem statusu majątkowego, społecznego i zawodowego. W środku budynków znajdują się stare meble, akcesoria domowe, odzież czy też obrazy, a także przedmioty o charakterze duchowym i religijnym.
WAROWNIA STARA BAŚŃ W GRYBOWIE
Stara Baśń to wspaniała rekonstrukcja grodu warownego z okresu średniowiecza, który swoją historię wiąże z najazdami tatarsko-mongolskimi na polskie ziemie. Jak głosi legenda gród został stworzony przez Bolka Gniewnego, który w trakcie trzeciej ekspansji mongolskiej w 1287 r. powstrzymał atak wojsk potomka Czyngis – Chana. Wierna rekonstrukcja grodu jest inicjatywą, która w swoim założeniu obrała za cel połączenie przeszłości z teraźniejszością, przez co daje nam możliwość przeniesienia się do czasów naszych przodków. Gród powstał z zamiłowania do historii i kultury regionu, gdzie podkreślany jest patriotyzm i miłość do ojczyzny. Głównym zamysłem było stworzenie projektu, który wspomoże rozwój regionu i podkreśli jego potencjał. Lokalni artyści mogą tam przedstawiać swoje dzieła czy też zaczerpnąć inspiracji twórczej. Stara Baśń w Grybowie zdobyła prestiżowe wyróznienie Travellers’ Choice 2020 na platformie turystycznej Tripadvisor.
Zdjęcia z www.facebook.com/ZamekStaraBasn.pl za zgodą Muzeum Stara Baść w Grybowie
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
ZAGRODA „KUBALÓWKA” W PODEGRODZIU
Nietuzinkowe miejsce jest odzwierciedleniem mieszkania rodziny chłopskiej z wsi Podegrodzie, w którego skład wchodzą drewniana chałupa z 1858 r. , spichlerz i kuźnia. W środku natomiast znajdziemy stare sprzęty używane niegdyś w gospodarstwie. Pochodzą one z XIX i XX wieku a ich liczba sięga ponad 800 sztuk. Rekonstrukcja zagrody rozpoczęła się w 2000 r. Zlokalizowana jest w obejściu rodziny Bodzionych tzw. „Kubali” i stanowi jedną z większych ośrodków upamiętniających kulturę i tradycję Lachów Sądeckich. Miejsce to jest przeznaczone na organizację pokazów tradycyjnych zajęć takich jak pieczenie chleba, opłatków wigilijnych oraz warsztatów robótek ręcznych np. tworzenie ozdób obrzędowych czy układanie bukietów na święto Matki Boskiej Zielnej. Jest to miejsce do którego warto zabrać pociechy, aby mogły doświadczyć i poczuć klimat wiejskiego otoczenia oraz historii Lachów Sądeckich.
MUZEUM PSZCZELARSTWA W KAMIANNEJ
Muzeum pszczelarstwa w Kamiannej znajduje się na terenie Pasieki „BARĆ”, która należy do Emilii i Jacka Nowaków. W Muzeum spotkać można dwie ekspozycje. Pierwsza ma charakter biograficzny i jest poświęcona Ks. dra Henrykowi Ostachowi, który był kapłanem, z zamiłowania pszczelarzem,a przez długie lata pełnił funkcję prezesa Polskiego Związku Pszczelarskiego. Znaleźć tam można przedmioty i akcesoria pszczelarskie, które gromadzone były przez ostatnie 200 lat. Druga to Zagroda Bartnik funkcjonująca jako skansen uli figuralnych oraz rzeźb przedstawiających patrona pszczelarzy św. Ambrożego. Funkcjonuje tam także punkt handlowy, pensjonat jak również karczma świadcząca usługi gastronomiczne, czy Dom Pszczelarza Polskiego Związku Pszczelarskiego. Pasieka „BARĆ” oprócz prowadzenia hodowli matek pszczelich zajmuje się także przetwórstwem, produkcją i sprzedażą apiterapeutyków.
Zdjęcia z www.kamianna.pl za zgodą Pasieki „BARĆ”
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
GMACH GŁÓWNY
Gmach Główny to obecna siedziba Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, która zlokalizowana jest w dawno wybudowanym budynku, w którym niegdyś mieścił się Austro-Węgierski Bank. Projekt budynku został wykonany przez Teodora Hoffmanna. Przeszedł on gruntowny remont, który wyeksponował jego atuty poprzez modernizację klatki schodowej i głównej sali. Sala reprezentacyjna adresowana jest dla wystaw zmiennych, koncertów i różnego typu spotkań. Stała wystawa dedykowana jest historii Nowego Sącza, znajdują się w niej obrazy sądeckiego malarza Bolesława Barbackiego. Dzięki zastosowaniu udogodnień dla osób niepełnosprawnych muzeum mogą odwiedzać osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich.
MUZEUM PIENIŃSKIE
Muzeum Pienińskie swoje istnienie zawdzięcza lokalnej społeczności Pienińskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Kultury i Sztuki Góralskiej, którzy już w XX wieku zainicjowali gromadzenie eksponatów nawiązujących do kultury i historii ziemi pienińskiej. Muzeum kilkakrotnie zmieniało swoją lokalizację. Pierwszą lokalizacją muzeum był budynek Dworu Gościnnego w Szczawnicy, jednak 3 lata po jego otwarciu miał miejsce pożar, który zniszczył znaczną część eksponatów. Drugim miejscem, gdzie ustanowiono siedzibę muzeum do 2012 r. była willa „Pałac”. Aktualnie Muzeum znajduje się w budynku strażnicy Straży Granicznej w Szlachtowej. Stanowi ono źródło wiedzy o przeszłości górali pienińskich, zachowanej w godłach domów, pamiątkach ludowych oraz dzięki przykładach ówczesnych stoi góralskich
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
Zdjęcia z www.muzeum.sacz.pl za zgodą Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu
DOM GOTYCKI
Jego pokrewna nazwa to Dom Kanoniczny, który powstał między XV a XVI wiekiem. Obecnie stanowi własność parafii św. Małgorzaty, która oddała go do dyspozycji Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Powstał z połączenia trzech kamienic: wikarówki, domu starszych samotnych kobiet i wdów oraz rezydencji dziekana. Jest to konstrukcja murowana ułożona z łamanego kamienia. W muzeum znajdziemy „Sakralną sztukę cechową XIV – XIX w.”, „Zamek królewski w Nowym Sączu”, „Galerię burmistrzów Nowego Sącza z przełomu XIX i XX w.”, „Sztukę ludową XVIII – pocz. XX w.”oraz „Sztukę dworską XVII – XIX w.”. Na uwagę zasługuje płaskorzeźba Wita Stwosza „Modlitwa w Ogrójcu”. Obiekt organizuje wystawy zmienne i okolicznościowe takie jak np. grafiki drzeworytowe Salvadora Dali – „Boska Komedia” Dantego.